Η κρίση υπάρχει. Αλλά τι είδους κρίση έχουμε;
Μια βόλτα στις καφετέριες θα σας δώσει την απάντηση. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο μετά βίας βρίσκω να κάτσω σε κάποιο μαγαζί. Και μάλιστα κανένα μαγαζί δεν έχει κάνει τον κόπο να μειώσει τις τιμές του. Ακόμα πληρώνουμε το ποτό 6-7 ευρώ (που είναι εξωφρενική τιμή σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και σε σχέση με τους μισθούς μας). Το ότι δεν γεμίζουν τα μαγαζιά τις καθημερινές δεν είναι δα και τόσο τραγικό. Συγγνώμη, αλλά δεν θα μας κάνει κακό να ζήσουμε λίγο σαν τον υπόλοιπο κόσμο.
Σίγουρα δεν έχουμε τα ίδια λεφτά πλέον αλλά δεν γίναμε (και ελπίζω δεν θα γίνουμε) Αργεντινή, όπου ο κόσμος δεν είχε να φάει πριν 10 χρόνια. Στερούμαστε πράγματα που είχαμε προτύτερα αλλά βλέποντας πως η διασκέδαση τα παρασκευοσάββατα καλά κρατεί υπογραμμίζει αυτό που λένε πολλοί: πως η Ελλάδα είναι μια φτωχή χώρα με πλούσιους κατοίκους.
Εξάλλου η Ελλάδα έχει πρόβλημα στο δημόσιο χρέος της και όχι στο ιδιωτικό. Το ιδιωτικό μας χρέος είναι μικρότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες δυτικές χώρες, που σημαίνει ότι το κράτος είναι υπερχρεωμένο (άρα, δεν μπορεί να καλύψει δαπάνες για υγεία, παιδεία κλπ) αλλά το μέσο χρέος του Έλληνα πολίτη είναι μικρό. Δεν χρωστάει σε πιστωτικές, δάνεια σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαίο και Αμερικανό.
Φυσικά, υπάρχει μια συνάφεια μεταξύ του δημοσίου χρέους και του ιδιωτικού. Ο μέσος Έλληνας είναι σχετικά πλούσιος ακριβώς επειδή το κράτος είναι χρεωμένο. Ο βασικός αιμοδότης του μέσου Έλληνα ήταν το κράτος. Ο μέσος Έλληνας ήταν το κουνούπι που έπινε αίμα από το κράτος. Αλλά όταν μαζεύτηκαν εκατοντάδες χιλιάδες (ίσως και εκατομμύρια) κουνούπια, αφαίμαξαν το κράτος, το οποίο κατέληξε στην εντατική.
Οπότε, μην το παίζετε Ξανθόπουλοι. Η κατάσταση είναι φυσικά χειρότερη από ότι πριν. Είμαστε φτωχότεροι. Αλλά ακραίες καταστάσεις δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα στην Ελλάδα όπως έγινε στην Αργεντινή. Ο κόσμος ακολουθεί την ίδιο τρόπο ζωής αλλά σε μικρότερη ένταση.
Ένα πλεονέκτημα της ελληνικής κοινωνίας που απέτρεψε καταστάσεις εξαθλίωσης είναι η παράδοση της ελληνικής οικογένειας σε συνδυασμό με την ιδιοκατοίκηση. Η οικογένεια είναι ακόμα και σήμερα ένα δίχτυ ασφαλείας για τα παιδιά σε ηλικίες που είναι αδιανόητες για το εξωτερικό. Στις ΗΠΑ πολλές οικογένειες χρεώνουν ενοίκιο στα παιδιά τους αν ενηλικιωθούν. Αντίθετα στην Ελλάδα, πολλοί 30άρηδες μένουν με τους γονείς τους από ανάγκη μέχρι να βρουν κάποια οικονομική ανεξαρτησία. Μην ξεχνάτε, επίσης, πως οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες έχουν ένα σπίτι στην κατοχή τους.
Η ελληνική οικογένεια μας παρέχει την κοινωνική πρόνοια που θα έπρεπε να μας παρέχει το κράτος. Τα πράγματα δεν είναι ακόμα απελπιστικά. Το μεγάλο πρόβλημα είναι αυτό της ανεργίας και της ανύπαρκτης ανάπτυξης. Αν δεν διορθωθούν αυτά τα δύο δεν μπορώ να προβλέψω τι θα γίνει. Κινούμαστε στα όρια του ανεκτού ακόμα. Δεν ξέρω ποια θα είναι η κατάσταση σε ένα χρόνο.
Μια βόλτα στις καφετέριες θα σας δώσει την απάντηση. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο μετά βίας βρίσκω να κάτσω σε κάποιο μαγαζί. Και μάλιστα κανένα μαγαζί δεν έχει κάνει τον κόπο να μειώσει τις τιμές του. Ακόμα πληρώνουμε το ποτό 6-7 ευρώ (που είναι εξωφρενική τιμή σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και σε σχέση με τους μισθούς μας). Το ότι δεν γεμίζουν τα μαγαζιά τις καθημερινές δεν είναι δα και τόσο τραγικό. Συγγνώμη, αλλά δεν θα μας κάνει κακό να ζήσουμε λίγο σαν τον υπόλοιπο κόσμο.
Σίγουρα δεν έχουμε τα ίδια λεφτά πλέον αλλά δεν γίναμε (και ελπίζω δεν θα γίνουμε) Αργεντινή, όπου ο κόσμος δεν είχε να φάει πριν 10 χρόνια. Στερούμαστε πράγματα που είχαμε προτύτερα αλλά βλέποντας πως η διασκέδαση τα παρασκευοσάββατα καλά κρατεί υπογραμμίζει αυτό που λένε πολλοί: πως η Ελλάδα είναι μια φτωχή χώρα με πλούσιους κατοίκους.
Εξάλλου η Ελλάδα έχει πρόβλημα στο δημόσιο χρέος της και όχι στο ιδιωτικό. Το ιδιωτικό μας χρέος είναι μικρότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες δυτικές χώρες, που σημαίνει ότι το κράτος είναι υπερχρεωμένο (άρα, δεν μπορεί να καλύψει δαπάνες για υγεία, παιδεία κλπ) αλλά το μέσο χρέος του Έλληνα πολίτη είναι μικρό. Δεν χρωστάει σε πιστωτικές, δάνεια σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαίο και Αμερικανό.
Φυσικά, υπάρχει μια συνάφεια μεταξύ του δημοσίου χρέους και του ιδιωτικού. Ο μέσος Έλληνας είναι σχετικά πλούσιος ακριβώς επειδή το κράτος είναι χρεωμένο. Ο βασικός αιμοδότης του μέσου Έλληνα ήταν το κράτος. Ο μέσος Έλληνας ήταν το κουνούπι που έπινε αίμα από το κράτος. Αλλά όταν μαζεύτηκαν εκατοντάδες χιλιάδες (ίσως και εκατομμύρια) κουνούπια, αφαίμαξαν το κράτος, το οποίο κατέληξε στην εντατική.
Οπότε, μην το παίζετε Ξανθόπουλοι. Η κατάσταση είναι φυσικά χειρότερη από ότι πριν. Είμαστε φτωχότεροι. Αλλά ακραίες καταστάσεις δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα στην Ελλάδα όπως έγινε στην Αργεντινή. Ο κόσμος ακολουθεί την ίδιο τρόπο ζωής αλλά σε μικρότερη ένταση.
Ένα πλεονέκτημα της ελληνικής κοινωνίας που απέτρεψε καταστάσεις εξαθλίωσης είναι η παράδοση της ελληνικής οικογένειας σε συνδυασμό με την ιδιοκατοίκηση. Η οικογένεια είναι ακόμα και σήμερα ένα δίχτυ ασφαλείας για τα παιδιά σε ηλικίες που είναι αδιανόητες για το εξωτερικό. Στις ΗΠΑ πολλές οικογένειες χρεώνουν ενοίκιο στα παιδιά τους αν ενηλικιωθούν. Αντίθετα στην Ελλάδα, πολλοί 30άρηδες μένουν με τους γονείς τους από ανάγκη μέχρι να βρουν κάποια οικονομική ανεξαρτησία. Μην ξεχνάτε, επίσης, πως οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες έχουν ένα σπίτι στην κατοχή τους.
Η ελληνική οικογένεια μας παρέχει την κοινωνική πρόνοια που θα έπρεπε να μας παρέχει το κράτος. Τα πράγματα δεν είναι ακόμα απελπιστικά. Το μεγάλο πρόβλημα είναι αυτό της ανεργίας και της ανύπαρκτης ανάπτυξης. Αν δεν διορθωθούν αυτά τα δύο δεν μπορώ να προβλέψω τι θα γίνει. Κινούμαστε στα όρια του ανεκτού ακόμα. Δεν ξέρω ποια θα είναι η κατάσταση σε ένα χρόνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου